KGK - UPS PARALELLEME ÞEKÝLLERÝ
Kesintisiz Güç Kaynaklarý'nda seri ve paralel
“redundant” baðlantýlar yapýlarak KGK’larýnýn güvenilirliði arttýrýlabilir,
yedekleme yapýlabilir veya güç artýrýmýna gidilebilir.
Bazý kritik yükler þebekeden çalýþma riskine dayanamayacak yapýda olabilir
Bu nedenle klasik OnLine UPS'lerde bulunan ve yedekte bekleyen þebeke
kalitesi yeterli olmayabilir. Bu nedenle UPS sisteminin güvenilirliðini
arttýrmak gereklidir.
KGK’larýn güvenilirlikleri her ne kadar üst seviyede olsa bile þebekedeki
bozulmalardan oluþan bozulmalarý kendi üstlerine almalarýndan dolayý
arýzalanma riskleri vardýr. Ömürlü malzemelerin bozulmasý da cihazýn
çalýþmasýný engelleyebilir. Bu nedenle farklý KGK baðlantý sistemi kurularak
yedeklemeli çalýþýlabilir.
Sürekli büyüyen sistemlerde KGK gerekli gücü karþýlayamaz hale geldiðinde
KGK’yý deðiþtirmek yerine mevcut sisteme ilave edilen bir KGK ile daha ucuz
bir çözüme gidilebilir.
Yukarýda belirtilen koþullarda çalýþabilmek için KGK’da þu baðlantý
þekilleri vardýr.
Seri Redundant KGK Sistemi (Hot Standby Modu, Kaskad Baðlantý)
SW1 ve SW2 otomatik By-Pass anahtarlarý olmak üzere seri redundant baðlantý
konfigürasyonu aþaðýda gösterilmiþtir.

Normal çalýþma koþullarýnda
yük KGK2 üzerinden beslenir ve KGK1 boþta çalýþýr. KGK2 de KGK1’e senkron
olarak yedekte çalýþmaktadýr. KGK2’de bir sorun olduðunda SW1 ve SW2
anahtarlarý yükü kesintisiz olarak KGK2’den KGK1’e geçirecek þekilde
konumlandýrýlýr.
Bu çalýþmanýn özellikleri þunlardýr;
- KGK2’nin çalýþmasýnda sorun olduðunda yükün tamamý KGK1 üzerine kesintisiz
olarak aktarýlabilir.
- SW1 ve SW2 Statik By-Pass Anahtarlarýnýn güvenilirliði en üst seviyededir.
- Bu çalýþma þeklinde KGK’lar arasý bir kontrol olmadýðýndan sistem farklý
marka ve modelde KGK’lar kullanýlabilecek þekilde esnektir.
- Kurulumu ve bakýmý kolaydýr.
- MTBF deðeri 5 saat x105 deðerine ulaþmaktadýr.
Paralel Redundant KGK Sistemi
SW1, SW2 ve SW3 Statik By-Pass Anahtarlarý olmak üzere paralel redundant
baðlantý konfigürasyonu aþaðýda gösterilmiþtir.

Bu çalýþma þeklinin
özellikleri þunlardýr;
- Herhangi bir KGK’da sorun olduðunda yükün kalan KGK tarafýndan sorunsuz
beslenebilmesi için her bir KGK’nýn gücü tek baþýna yükü besleyebilecek
seviyededir.
- Evirici frekansý senkronizasyonu, statik anahtar kontrolü, çýkýþ akýmý
paylaþýmý ve doðrultucu akýmý paylaþýmý karmaþýk kontrol devreleri ile
saðlandýðýndan maliyet yüksektir.
- Cihazlarýn tek bir güç kaynaðý gibi davranmalarý gerektiðinden dinamik
cevaplar aynýdýr.
- Cihazlarýn kurulumu ve bakýmý karmaþýktýr.
- Temel KGK sistemlerinden daha güvenilir olsa bile seri redundant KGK
sisteminden %50 daha düþük olan 2,5 saat x105 MTBF deðerine sahiptir.
MTBF(Mean Time Between Failures)
Bir sistemin parçalarýnýn ve birimlerinin bozulma oranlarýnýn analizidir. Bu
analizlerde kullanýlan genel modeller vardýr. Bu modeller parçalarýn hata
oranlarýnýn hesaplanmasý için gerekli prosedürleri saðlarlar. Hesaplanan bu
hata oranlarý kullanýlarak da MTBF deðeri hesaplanabilir. Güç kaynaklarýnýn
güvenilirliði de birimi saat olan MTBF kullanýlarak deðerlendirilebilir.
Elektrik þebekesinin güvenilirliðinin zayýf olmasý nedeniyle KGK’lar
kullanýlýr. KGK’lar kritik yükleri besledikleri zaman önemleri daha da
artar. Özellikle týbbi cihazlarda, haberleþme sistemlerinde, IT
teknolojisinde ve endüstriyel sistemlerde sýfýr hatayla çalýþmak
zorundadýrlar. KGK’larýn çalýþmasýnda bir sorun olduðunda doðrudan veya
dolaylý olarak maddi sorunlar ve sistem altyapýsýnda zararlar oluþabilir.
KGK’nýn baðlý olmadýðý bir sistemde MTBF yalnýzca 100 saattir. KGK
baðlandýðýnda ise MTBF deðeri 31000 saate çýkmaktadýr.
KGK’lar yukarýda bahsedilen baðlantý konfigürasyonlarýyla MTBF’si daha
yüksek güç kaynaðý sistemleri oluþturulabilir ve MTBF deðeri 5x105’e
çýkarýlabilir.
Temel KGK için MTBF Hesabý

Yukarýda blok diyagramý
verilen temel KGK için MTBF süresi hesaplanýrken KGK’yý oluþturulan
birimlerin (evirici, doðrultucu ve akü) MTBF deðerleri kullanýlýr. Bu
birimlerin MTBF deðerleri þu þöyledir.
- Doðrultucu MTBF= 100 000 saat
- Evirici MTBF=70 000 saat
- Akü MTBF=130 000 saat (Akü güvenilirliði pahalý ve uzun ömürlü aküye göre
hesaplanmýþtýr)
Sonuç olarak otomatik By-Pass
anahtarý hesaba katýlmadan hesaplanan KGK’nýn MTBF deðeri 31000 saat = 3,5
yýl olarak hesaplanýr.
KGK’nýn MTBF deðerini arttýrmak için en basit yöntem yüksek kalitede tek akü
grubu kullanmak yerine daha düþük kalitede paralel akü gruplarý
kullanmaktýr. Bu yöntemin etkisini hesaplamak için aþaðýdaki deðiþkenler
kullanýlýr.
- Düþük kalitedeki akü için MTBF deðeri 55 000 saat
- MTTR (Mean Time to Repair)=(Ortalama onarým süresi)=48 saat
Bu deðerlere göre MTBF deðeri yenide hesaplanýrsa;
Yukarýda hesaplandýðý gibi
daha düþük kalitede akü grubu paralellendiðinde MTBF deðeri aküler için 48
MTTR deðeri için 700 yýla kadar çýkmaktadýr. Bu sonuç KGK’nýn MTBF deðerini
31000 saatten 41000 saate çýkarmaktadýr (Otomatik By-Pass Anahtarý hesaba
katýlmadan).
Otomatik By-Pass Anahtarý hesaba katýldýðýnda KGK’nýn MTBF deðerini
hesaplanýrken aþaðýdaki þekil ve deðiþkenler de hesaba katýlýr;
- Þebekenin MTBF deðeri=100 saat
- KGK’nýn MTTR deðeri=24 saat
24 saatlik süre içerisinde tamir edildiði varsayýlan Statik By-Pass
anahtarýna ve paralel akü grubuna sahip bir KGK sistemi için MTBF deðeri;
Sonuç olarak Otomatik By-Pass
anahtarý ve iki adet paralel akü grubuna sahip KGK’da MTBF deðeri 142000
saat=16,3 yýla ulaþmaktadýr.
Seri Redundant KGK Baðlantýsýnda MTBF Hesabý
Bu baðlantý konfigürasyonunda MTBF hesabý iki adýmdan oluþmaktadýr.
- Öncelikle KGK1 için ve SW1 için MTBFx deðeri hesaplanýr.
- Sistemin MTBF deðerini bulmak için KGK2, SW2 ve MTBFx deðerleri
kullanýlýr.
KGK’nýn MTBF deðeri 42 000
saat, MTTR deðeri 24 saat olarak alýndýðýnda seri redundant sistemin MTBF
deðerini hesaplamak için öncelikle MTBFx deðeri hesaplanýrsa;
deðeri bulunur.
Seri redundant sistemin MTBF deðerini hesaplamak MTBFx deðerinin yaný sýra
KGK2 ve SW2’nin kullanýlarak aþaðýdaki hesaplama yöntemi kullanýlýr.
Seri redundant KGK sistemi
için MTBF deðeri=5x105 saat=57 yýl olmaktadýr.
Bu hesaplamada KGK güvenilirliðini belirleyen ana etken KGK ve aküler deðil
Statik By-Pass Anahtarý olmaktadýr.
Paralel Redundant KGK Baðlantýsýnda MTBF Hesabý
Paralel Redundan baðlý KGK sisteminin MTBF deðerini hesaplamak için
aþaðýdaki þekilde gösterilen model kurulmuþtur. Bu modele göre MTBF deðeri
hesaplanýrken þu adýmlar izlenir:
- KGK1 ve SW1 için MTBF1 deðerinin hesabý
- KGK2 ve SW2 için MTBF2 deðerinin hesabý
- MTBFx deðerinin hesabý
- MTBFx, Otomatik Anahtar ve kontrolörün MTBF deðerlerinin dahil edilerek
paralel redundant baðlý KGK sisteminin MTBF deðerinin hesabý
KGK1 ve SW1 için MTBF1 deðerinin hesabý ve sonucu;
KGK Baðlantý
|
Paralel Redundant |
Seri Redundant |
Avantajlý Olan |
Toplam MTBF |
2,5x105 |
5x105 |
Seri |
2 KGK’lý sistem için fiyat |
2.5* |
2* |
Seri |
Kurulum |
Yüksek seviye ve teknik beceri gerekli |
Hýzlý ve basit |
Seri |
Aktif akým paylaþýmý |
Var |
Yok |
Parelel |
Yedek parça |
Standart deðil |
Standart |
Seri |
Ýleride güç arttýrma imkaný |
Var |
Yok |
Parelel |
Kontrol devre karmaþýklýðý |
Yüksek |
Düþük |
Seri |
MTTR |
Yüksek |
Düþük |
Seri |
KGK seçimi |
Belirli KGK’lar birlikte çalýþabilir |
Herhangi 2 KGK baðlanabilir |
Seri |
SW baðlantýsý |
Karmaþýk ve pahalý |
Basit ve güvenilir |
Seri |
Verim |
Orta |
Normal |
Seri |
|